Woudagemaal met kinderen | Review
Blogger Alyt bezocht het Woudagemaal met kinderen, twee meiden van 6 en 9. In deze blog deelt ze haar ervaringen.
Toen ik de meiden vertelde dat we naar het Woudagemaal zouden gaan, zeiden ze: “dat kennen we van de tv-serie “De Kameleon”. “Het Ir. D.F. Woudagemaal is het grootste, nog werkende stoomgemaal ter wereld. Het Woudagemaal werd in 1920 geopend door koningin Wilhelmina en had als taak om overtollig water vanuit Friesland in de Zuiderzee, en later het IJsselmeer, te pompen”. Bron
Tegenwoordig speelt het Woudagemaal nog steeds een grote rol om het water in de Friese boezem op pijl te houden. Het Woudagemaal kan je het hele jaar door bezichtigen. En als er draaidagen zijn, dan is het extra speciaal om er naar toe te gaan. Het Woudagemaal staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Inhoudsopgave
Bezoek aan het Woudagemaal met kinderen
Om 15:00 kwamen we bij het Woudagemaal aan. We zijn speciaal deze dag gekomen, omdat het gemaal nu drie dagen “onder stoom” ging voor publiek. We verwachten enorme stoomwolken te zien, zoals we dat wel op tv-beelden hebben gezien. Helaas was dat niet het geval. Alleen bij het opstarten van de machines stoomt het enorm. Als je stoom wilt zien dan moet je er dus bij het opstarten bij zijn.
We werden welkom geheten en we kregen een privérondleiding, omdat de kinderrondleiding een uur eerder al was gestart. De meiden zaten toen nog op school. Wat een service!

Het bezoekerscentrum
We begonnen bij het bezoekerscentrum. Hier krijg je informatie over de werking van Woudagemaal en waterbeheer in Fryslân. In het bezoekerscentrum staan drie thema’s centraal. Elk thema heeft zijn eigen kleur. Geel heeft het thema geschiedenis, rood het thema stoom en blauw het thema water.
Voor jonge kinderen (onder de 10 jaar) is er een speurtocht met 13 vragen. Deze vragen gaan over de drie thema’s. De kinderen hoeven alleen maar de juiste kleur te zoeken om de vragen te kunnen beantwoorden. Super handig! De antwoorden kun jezelf nakijken en bij de balie kun je na afloop een diploma als hulpmachinist ophalen.
Ook kunnen de kinderen (evenals de volwassenen) terecht in de cinema, waar de 3D-film ‘Stoom en Water’ draait.
Voor oudere kinderen/volwassenen is een audiotour voor smartphone of tablet beschikbaar. De audiotour leidt je door het stoomgemaal en het interactieve bezoekerscentrum waar jezelf de werking en de kracht van stoom en water kunt ervaren.

Woudagemaal 360° app
Om de ervaring helemaal compleet te maken kun je ook gebruik maken van de Woudagemaal 360° app! Deze app laat je het Woudagemaal zien en de informatie die bij bepaalde plekken in of rondom het gemaal hoort.
Hiermee kun je rondkijken met je smartphone of tablet en beleef je de werking van het stoomgemaal in virtual reality. Door speciale animaties wordt het onzichtbare in het gemaal zichtbaar. Er is gratis wifi in het bezoekerscentrum.
Het bezoekerscentrum legt de werking van het polderen uit. Je kan aan pompwielen draaien en zo het water verplaatsen van de polder naar het poldergemaal naar het IJsselmeer. Op schermpjes zie je dat het waterpeil zakt of stijgt. En ondertussen verschijnen er leuke waterweetjes. Dit vonden de meiden leuk om te doen.
Of je kan een vliegwiel in werking zetten, er is een interactieve watertafel en er draait een filmpje over hoe het Woudagemaal werkt, Er wordt op een leuke, begrijpelijke manier uitgelegd hoe de machines van het gemaal werken.
De speurtocht was goed te doen voor de meiden, eerst de juiste kleur zoeken en dan het antwoord. Na afloop kregen ze een echt diploma als hulpmachinist.

3D-film
Na de speurtocht was het tijd voor de 3D-film. We beleefden het verhaal van Jelle, de hoofdmachinist van het Woudagemaal, en de werking van het Woudagemaal.
De meiden vonden het geweldig. Allereerst een 3D-bril opzetten en in een bioscoop zitten, met echte bioscoopstoeltjes. We hebben het Woudagemaal nu in het “echt” zien stomen. De film duurt 15 minuten. Na de film kon je een kaartje pakken die bepaalde op welk tijdstip je kon meelopen met de rondleiding in het Woudagemaal.
Rondleiding Woudagemaal
Onder leiding van een gids bezoek je het Woudagemaal (de machinehal en het ketelhuis). Via de lange loopbrug liepen we naar het stoomgemaal. Naast het stoomgemaal staat een enorme hoge pijp en tanks waar de stookolie in zit. Vroeger werd het water voor het gemaal met kolen verwarmd tegenwoordig met stookolie.
De gids had een tablet mee en liet zo af en toe een filmpje zien om het verhaal en de werking van de ketels en machines te verduidelijken (360° app). Heel fijn, want is een vrij technisch, ingewikkeld verhaal. Mijn jongste meid had de aandacht er niet meer bij. Was te technisch allemaal, maar ze bekeek de filmpjes wel. Mijn oudste dochter vond het wel interessant en kon via de app en de uitleg de werking wel enigszins begrijpen.
We liepen langs pijp naar de voorkant en zagen kleine stoomwolkjes uit het Woudagemaal ontsnappen. Daarna liepen we het ketelhuis binnen.
Het Ketelhuis
In dit gedeelte staan vier hele grote ketels die gevuld worden met water. Het maakte wel lawaai, maar niet oorverdovend. We konden achter het touw staan waar we goed zicht hadden op de vier ketels en op de machinisten die het er maar druk mee hadden.
Hier worden de ketels gevuld met water, de stookolie wordt verwarmd en vervolgens worden de ketels opgestart. Het water wordt gekookt en de stoom die daar uit voorkomt wordt oververhit en onder druk naar de machines gebracht.
Door de druk van de stoom worden de machines in beweging gebracht. Na 6 uur draait het gemaal op volle toeren. Er zitten heel veel meters en details op de ketels, je komt ogen en oren tekort. Ook hier vertelde de gids het een en ander.

Machinehal
We roken olielucht toen we binnenkwamen, maar het was niet overheersend. We zagen een dampende lucht boven de vliegwielen hangen. Hier kun je hele mooie foto’s maken. De meiden keken hun ogen uit. Langs het touw kun je langs de machines lopen. Er staan hier vier stoommachines. Aan elke machine is een heel groot vliegwiel gekoppeld. De vliegwielen drijven samen acht ronde pompen aan. De machinehal wordt ook wel de “kathedraal van de stoom” genoemd.
Het is geen museum, maar een werkend gemaal. Daarom is er de audiotour. Met de 360° app kun je het gemaal in werking zien en inzoomen op hoe iets er van binnen uit ziet. We kregen nu ook weer een filmpje op de tablet te zien en de gids legde de werking uit. Het gebouw is prachtig. Alleen hadden de meiden daar niet echt oog voor.

Woudagemaal met kinderen | Een aanrader?
Het is aan te raden om eerst het bezoekerscentrum te bezoeken, zodat je te weten komt hoe het stoomgemaal werkt. Zeker als je in het Woudagemaal met kinderen bent. Het is een heel technisch verhaal, maar doordat de kinderen interactief bezig zijn in het bezoekerscentrum kunnen ze ontdekken hoe het werkt.
Wij hadden aan 2 uur genoeg tijd om zowel de speurtocht in het bezoekerscentrum te maken, de 3D-film te bekijken en een rondleiding te maken door het Woudagemaal. Na afloop kregen we ook nog een doeboekje mee. Met weetjes, spellen en zoekopdrachtjes. Een hele leuke educatieve manier om alle informatie nog eens rustig te verwerken. Het Woudagemaal met kinderen bezoeken is zeker een aanrader!
Praktische info Woudagemaal
Openingstijden:
dinsdag t/m zaterdag : 10:00 – 17:00 uur
Juli + aug. ook op maandag : 10.00 – 17.00 uur
zon- en feestdagen : 13:00 – 17:00 uur
Bezoekadres:
Bezoekerscentrum Woudagemaal
Gemaalweg 1a
8531 PS Lemmer
https://www.woudagemaal.nl/
Voor het bezoekerscentrum zijn enkele parkeerplaatsen, iets daarvoor is een groot parkeerterrein. Vanaf het grote parkeerterrein is het zo’n 700 meter lopen naar het gemaal, maar er is een pendeldienst met een e-shuttle. De e-shuttle ingezet op vrijdag-, zaterdag- en zondagmiddag en ook wanneer het gemaal onder stoom gaat.
Verder lezen? Lees de leukste tips voor Friesland met kinderen en tips voor Leeuwarden

